Etymologiczne pochodzenie słowa "nacjonalizm", które teraz będziemy analizować, mówi się po łacinie. W szczególności składa się z dwóch zróżnicowanych części, takich jak nasci, co oznacza "narodzić się" i sufiks, który jest równoważny "systemowi, teorii, doktrynie lub tendencji".

Według słownika Royal Spanish Academy (RAE) termin nacjonalizm ma trzy różne znaczenia. Z jednej strony definiuje się je jako uczucie i przynależność tubylców danego narodu w odniesieniu do niego. Oto kilka przykładów: "W wielu krajach nacjonalizm widoczny jest dopiero po sportowym sukcesie", "Wojny są tragediami, które służą obudzeniu śpiącego nacjonalizmu ludności" .

Nacjonalizm natomiast definiuje się jako ideologię lub linię myślenia, która przypisuje zróżnicowany i niepowtarzalny charakter lub wartość do określonego terytorium i obywateli, którzy go zamieszkują. Ta tendencja myśli rozwija się zwykle jako sprzeciw wobec innych regionów: "Najbardziej ekstremalny baskijski nacjonalizm uderzył ponownie w hiszpańskie społeczeństwo", "Pragnę żyć w demokratycznym państwie, w którym słyszą wszystkie nacjonalizmy" .

Aspiracje ludzi do uzyskania pewnego poziomu niezależności od warunków zewnętrznych określa się również jako nacjonalizm: "Chcę programu politycznego, który broni nacjonalizmu i utrzymuje własność państwową naszych najważniejszych firm".

W tym sensie możemy pokazać, że obecnie w Hiszpanii żyje się intensywnie tak zwanym katalońskim nacjonalizmem, ponieważ demonstracja pokazała, że ​​część ludności tej autonomicznej społeczności wyszła na ulicę jako znak, że chcą niezależność tego kraju.

Oprócz tego możemy pokazać, że istnieją różne rodzaje nacjonalizmu, wśród których wyróżnia się na przykład tak zwany integrujący nacjonalizm, który opiera się na intencji, że populacje z różnych państw, które mają wiele cech, są zunifikowane.

Całkowitym przeciwieństwem poprzedniego jest rozpadający się nacjonalizm, który definiuje się, ponieważ zakłada siłą do secesji części państwa, ponieważ uważa się, że ludność tego ma oznaki tożsamości różniące się od reszty wspomnianego kraju.

Są to dwie najważniejsze klasy nacjonalizmu, jednak nie możemy zapominać, że są inne, które jako oś centralną przyjmują i wychowują różne aspekty społeczeństwa. Tak więc znajdujemy się na przykład w ekonomicznym nacjonalizmie, kulturowym lub etnicznym nacjonalizmie, który byłby realizowany przez Hitlera i religijny.

Należy również zauważyć, że wiele ruchów politycznych może opierać się na nacjonalizmie. Faszystowski reżim Benito Mussoliniego i nazizm Adolfa Hitlera ogłosili się nacjonalistami i pod tym sztandarem zaatakowali inne kraje. Te historyczne przypadki pokazują również, że koncepcja nacjonalizmu zmienia się wraz z historią: Hitler skojarzył swoją ideę Niemiec z rasą aryjską i wykluczył z narodu inne grupy społeczne urodzone na terytorium niemieckim. Oznacza to, że dla nacjonalizmu Hitlera Żyd urodzony w Berlinie nie należał do narodu niemieckiego. Z drugiej strony, dla innych ludzi nacjonalizm jest ściśle związany z miejscem urodzenia.