Atom jest najmniejszą częścią dowolnego pierwiastka chemicznego, który nie może być podzielony i który ma niezależne istnienie. Atomy składają się z elektronów krążących wokół jądra neutronów i protonów .
Atomy różnych pierwiastków mają różne ilości protonów . Liczba atomowa (która jest oznaczona literą Z, przez niemiecki termin zahl ) wskazuje liczbę protonów, które są obecne w jądrze atomu. Liczba ta jest zatem odpowiedzialna za określenie konfiguracji elektronowej atomu i umożliwia uporządkowanie różnych pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, który rozpoczyna się wodorem (Z = 1) i kontynuuje helem, lodem, beryl, bor, węgiel i azot.
Musimy również dodać, że liczba protonów, które istnieją w jądrze określonego atomu, jest równa liczbie elektronów, które go otaczają w tak zwanej kory mózgowej.
Można wyznaczyć listę pierwiastków chemicznych ustalonych na podstawie ich liczby atomowej, na czele tych dziesięciu elementów: z 1 atomem wodoru, z liczbą 2 helu, 3 z litem, 4 z berylem, 5 jest zajęte przez bor, 6 oznacza węgiel, 7 oznacza azot, 8 oznacza tlen, 9 oznacza fluor, a 10 to neon.
Do tego możemy dodać również, że w sumie wspomniana lista składa się w sumie z 115 pierwiastków chemicznych, z których ostatnia jest ununoctio. Przypuszczalnie jest to bezbarwny, szlachetny gaz, który ma tymczasowy symbol następujący: Uuo.
Ważne jest, aby pamiętać, że niezmieniony atom jest elektrycznie obojętny : oznacza to, że jego liczba atomowa będzie zawsze taka sama jak liczba jego elektronów.
Chociaż układ okresowy pierwiastków jest zwykle przypisywany Dimitri Mendelejew (odpowiedzialny za porządkowanie elementów według zmian właściwości chemicznych), który konkretyzował organizację zgodnie z fizycznymi właściwościami atomów był Julius Lothar Meyer .
Nie można jednak zignorować ważnej roli angielskiego fizyka i chemika Henry'ego Moseleya, który ustanowił własne prawo liczb atomowych, zwane Prawem Moseleya. W 1913 r. Stało się jasne, że ustalono, że istnieje wyraźny systematyczny związek między długością fali promieni rentgenowskich emitowanych przez atomy a liczbą atomową tego samego.
Tak więc, dzięki temu odkryciu, ten brytyjski chemik zaczął przeciwstawiać się lub przeciwdziałać propozycjom czterdziestu lat wcześniej wspomnianego Mendelejewa.
Powiedzieliśmy już, że liczba protonów (wyrażona liczbą atomową) jest równa liczbie elektronów. Natomiast liczba masowa ( A ) wskazuje liczbę cząstek, które atom ma w swoim jądrze. Dlatego wyraża sumę protonów i neutronów. W skrócie można określić następującą zależność między liczbą atomową a liczbą masową: A = Z + N, gdzie N równa się liczbie neutronów.